İletişim Hakkı ve Yeni Medya: Tehditler ve Olanaklar

Fransız Devrimi’nden günümüze, Thomas Paine, J. Stuart Mill ve nice Aydınlanma filozofu ve düşünürü ifade özgürlüğünün çerçevesini ve sınırlarını çizmeye ve bu özgürlüğü temellendirmeye çalışmıştır. Monarşilerin hâkim olduğu dünyada bu hakkı talep etmek en radikal girişimler arasında yer alıyordu. Zira ifade özgürlüğü, aynı zamanda burjuva demokrasisinin gereği olarak halkın “kendilerini idare edecekleri seçmesinin yanında, seçilenler fena davranırlarsa onları başından atmayı” da garanti altına alan haklardan birisiydi. Ancak ilerleyen zaman içinde ifade özgürlüğü tek başına demokratik bir sistem için yeterli olmamaya başladı, buna “iletişim özgürlüğü”nün de eklenmesi gerekti. Günümüzde iletişim özgürlüğü, düşündüklerini ifade etmenin yanında, kişinin hayatıyla ilgili önemli bilgilere sağlıklı bir biçimde erişebilme özgürlüğünü de kapsıyor.  Günümüzde insanın en öncelikli haklarından birisi, hatta yemek içmek kadar hayati bir hak olduğu çok aşikâr. Zira bilmek ve bildiğini insanlara sağlıklı bir yolla duyurmak söz konusu olmadığı zaman, örgütlenmek de olanaksız hale geliyor. Otoriter yönetimler ise, bilgilenmenin örgütlenme açısından ne kadar hayati önemde olduğunun iyice ayırdına vardığı için, bilgi akışlarının önünü kesmenin yanısıra yeni yeni stratejiler geliştiriyor. Artık kendini mutlaklaştırmak isteyen yönetimler, sadece geleneksel yollarla halkın/kitlelerin bilgilenme hakkını gasp etmiyor, aynı zamanda gerekli gereksiz her bilgiyi kitlenin üstüne boca ederek de bir nevi kitleyi bu bilgilerle şaşkına çeviriyor. Hatta bu yöntem kitlelere kendini daha özgür hissettirdiği için daha çok işe yarıyor. Aynı zamanda, görünürde ücretsiz olan yeni medya ekosistemleri, kitleleri kullanım olanağı için kendileri hakkında özel bilgileri paylaşmaya da teşvik ettiği için, bir nevi fişleme işlemini kolaylaştırıyor. Bu ve buna benzer konuları ele almayı amaçlayan bu derlemede yeni iletişim teknolojilerinin yarattığı olanaklar ve tehditleri bir arada değerlendirmek hedefleniyor.